Σύμφωνα με ελληνικές δοξασίες οι καλικάτζαροι εμφανίζονται από τις 25 του Δεκέμβρη μέχρι και τις 6 Γενάρη για να πειράξουν τους ανθρώπους εφόσον τα νερά είναι «αβάπτιστα», όπως και o ίδιος ο Χριστός!.
«Καλκατζόνια», «σκ
αντζάρια», καλοκυράδες», κωλοβλόνηδες» είναι άλλες ονομασίες των καλικατζάρων ενώ σχετίζονται και με άλλα «δαιμόνια» ανάλογα την περιοχή: πχ «Κατσιβάδες» στη Χίο, «Καλιοντζήδες στην Ήπειρο.
Ο λαός τούς φαντάζεται με διάφορες μορφές ανάλογα την περιοχή, αλλά όλες οι περιγραφές έχουν ένα κοινό στοιχείο, την ασχήμια. Κατά μία Αραχωβίτικη περιγραφή είναι κακομούτσουνοι, σιχαμένοι και γεμάτοι κουσούρια: ο ένας μονοπόδαρος, μονόματος, μονόχερος, στραβοπρόσωπος. Συνήθως τους φαντάζονται ψηλούς, δασύτριχους με χέρια
και δόντια πιθήκου και πόδια γαιδάρου -ή το ένα ανθρώπινο και το άλλο γαϊδουρίσιο, άλλοι τους φαντάζονται ως μικρούς σατανάδες. Σε κάποιες περιοχές λένε πως πάνε μαζί με την γυναίκα τους ή πάει μόνο η γυναίκα τους να πειράξει τους ανθρώπους, και άλλες φορές με τη μάνα τους, την «Καλικατζαρού». Πιστεύεται ότι τρώνε ακάθαρτη τροφή (σαύρες, φίδια, ποντίκια, σκουλήκια)» Στην Νάξο οι καλικάτζαροι εμφανίζονται χορευταράδες κι εφόσον βρουν κάποιον μες την νύχτα, τον στροβιλίζουν στο χορό μέχρι να λιποθυμήσει, Αυτός είναι και ο λεγόμενος χορός των καλικατζάρων
Ζουν όλη τους σχεδόν την ζωή στα έγκατα της γης πριονίζοντας το δέντρο που κρατάει τη Γη. Τα Χριστούγεννα όμως ανεβαίνουν για να πειράξουν τους ανθρώπους, αλλά όταν ξαναγυρίζουν στα έγκατα της γης, το δέντρο είναι πάλι ολόκληρο..
Ήταν κάποτε άνθρωποι οι οποίοι στη συνέχεια έγιναν καλικάτζαροι. Αυτό μπορεί να γίνει, αν δε διαβάσει καλά τις ευχές ο παπάς κατά την διάρκεια της βάπτισης ή αν είναι τρελός .
Φεύγετε να φεύγωμε
τι έρχεται ο τρελόπαπας
με την αγιαστούρα του
και με την βρεκτούρα του
μας άγιασε, μας έβρεξε
και μας εκατάκαψε
(ή και θα μας μαγαρίσει)
«Καλκατζόνια», «σκ
αντζάρια», καλοκυράδες», κωλοβλόνηδες» είναι άλλες ονομασίες των καλικατζάρων ενώ σχετίζονται και με άλλα «δαιμόνια» ανάλογα την περιοχή: πχ «Κατσιβάδες» στη Χίο, «Καλιοντζήδες στην Ήπειρο.Ο λαός τούς φαντάζεται με διάφορες μορφές ανάλογα την περιοχή, αλλά όλες οι περιγραφές έχουν ένα κοινό στοιχείο, την ασχήμια. Κατά μία Αραχωβίτικη περιγραφή είναι κακομούτσουνοι, σιχαμένοι και γεμάτοι κουσούρια: ο ένας μονοπόδαρος, μονόματος, μονόχερος, στραβοπρόσωπος. Συνήθως τους φαντάζονται ψηλούς, δασύτριχους με χέρια
και δόντια πιθήκου και πόδια γαιδάρου -ή το ένα ανθρώπινο και το άλλο γαϊδουρίσιο, άλλοι τους φαντάζονται ως μικρούς σατανάδες. Σε κάποιες περιοχές λένε πως πάνε μαζί με την γυναίκα τους ή πάει μόνο η γυναίκα τους να πειράξει τους ανθρώπους, και άλλες φορές με τη μάνα τους, την «Καλικατζαρού». Πιστεύεται ότι τρώνε ακάθαρτη τροφή (σαύρες, φίδια, ποντίκια, σκουλήκια)» Στην Νάξο οι καλικάτζαροι εμφανίζονται χορευταράδες κι εφόσον βρουν κάποιον μες την νύχτα, τον στροβιλίζουν στο χορό μέχρι να λιποθυμήσει, Αυτός είναι και ο λεγόμενος χορός των καλικατζάρων
Ζουν όλη τους σχεδόν την ζωή στα έγκατα της γης πριονίζοντας το δέντρο που κρατάει τη Γη. Τα Χριστούγεννα όμως ανεβαίνουν για να πειράξουν τους ανθρώπους, αλλά όταν ξαναγυρίζουν στα έγκατα της γης, το δέντρο είναι πάλι ολόκληρο..
Ήταν κάποτε άνθρωποι οι οποίοι στη συνέχεια έγιναν καλικάτζαροι. Αυτό μπορεί να γίνει, αν δε διαβάσει καλά τις ευχές ο παπάς κατά την διάρκεια της βάπτισης ή αν είναι τρελός .
Φεύγετε να φεύγωμε
τι έρχεται ο τρελόπαπας
με την αγιαστούρα του
και με την βρεκτούρα του
μας άγιασε, μας έβρεξε
και μας εκατάκαψε
(ή και θα μας μαγαρίσει)